Geen testament maar een codicil?
Wat er met je nalatenschap gebeurt, heb je voor een groot deel zelf in de hand. Maar om dit voor jezelf te kunnen bepalen zul je wel actie moeten ondernemen. Het opstellen van een testament geeft je daarin de meeste vrijheid en mogelijkheden. Wil je dit toch niet, kun je ook een codicil opstellen. We vroegen Baukje van Aller, Manager en Notarieel jurist bij Bureau Nalatenschappen van Goede Doelen Nederland, meer te vertellen over deze mogelijkheid.
Wat er met je nalatenschap gebeurt, heb je voor een groot deel zelf in de hand. Maar om dit voor jezelf te kunnen bepalen zul je wel actie moeten ondernemen. Het opstellen van een testament geeft je daarin de meeste vrijheid en mogelijkheden. Wil je dit toch niet, kun je ook een codicil opstellen. We vroegen Baukje van Aller, Manager en Notarieel jurist bij Bureau Nalatenschappen van Goede Doelen Nederland, meer te vertellen over deze mogelijkheid.
Wat is een codicil?
Een codicil is een handgeschreven document, waarin je bepaalde persoonlijke wensen kunt vastleggen. Je kunt bijvoorbeeld vastleggen aan wie je bepaalde spullen nalaat, maar je kunt ook je wensen voor je uitvaart kenbaar maken.
Wat zijn de voordelen van een codicil?
Een groot voordeel van een codicil is dat het laagdrempelig is, omdat je het zelf, wanneer het jou uitkomt, kunt opstellen. Je houdt dus zelf de regie in handen. En omdat je er geen notaris voor nodig hebt, zijn er geen kosten aan verbonden. Daarnaast kun je het gemakkelijk zelf veranderen. Ook is een codicil - mits het voldoet aan de vormvereisten - rechtsgeldig, en dat is zeker niet onbelangrijk. ‘Het gebeurt weleens dat mensen voorwerpen voorzien van een sticker met een naam, maar daar kun je als potentiële ontvanger geen rechten aan ontlenen, en aan een codicil dus wel,’ vertelt Baukje.
Wat zijn de nadelen van een codicil?
Je kunt niet alles regelen in een codicil. Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om een executeur te benoemen, een goed doel tot erfgenaam te benoemen of een geldbedrag na te laten. Een codicil is een onderhands document. Dit betekent dat iemand het na je overlijden – per ongeluk of expres – kan kwijtraken of weggooien. Vaak weten nabestaanden niet dat er een codicil is, het is – in tegenstelling tot een testament – nergens geregistreerd.
Waar moet je op letten?
‘Er zijn een paar dingen waar je op moet letten als je het codicil gaat opstellen en hebt opgesteld,’ aldus Baukje. ‘Allereerst is het essentieel dat het document handgeschreven is, voorzien van een datum en ondertekend, anders is het niet rechtsgeldig. En als je daarna een testament op laat maken, vergeet dan daarin niet op te nemen dat je een codicil hebt. Een goede notaris zal daar ook naar vragen. Anders bestaat de kans dat je codicil in het testament wordt herroepen en niet meer rechtsgeldig is.’
‘Bewaar het document op een veilige logische plek, bijvoorbeeld bij andere belangrijke documenten. Het moet vindbaar zijn voor je nabestaanden, anders is je uitvaart al geweest of zijn je spullen al verdeeld, verkocht of weggegooid. Dit kan tot vervelende situaties leiden’.
Allereerst is het essentieel dat het document handgeschreven is, voorzien van een datum en ondertekend, anders is het niet rechtsgeldig.
Een codicil is geen vervanging van een testament
Baukje benadrukt wel dat een codicil geen vervanging is van een testament. Voor sommige zaken moet je echt een testament op laten maken, bijvoorbeeld voor het aanwijzen van je erfgenamen, een executeur of het nalaten van een geldbedrag (aan een goed doel). Een testament blijft dus belangrijk voor het vastleggen van bepaalde zaken en moet worden opgemaakt door een notaris. Je kunt hiervoor gemakkelijk een afspraak maken bij een notaris in de buurt. De notaris kan je hierover uitgebreid informeren’.
Een codicil kort samengevat:
- Het is een handgeschreven, voorzien van een datum en ondertekend document.
- Inboedelgoederen (meubelen, boeken en sieraden) dienen per stuk omschreven te worden. Kleding en lijftoebehoren kunnen groepsgewijs worden vermeld. Ook uitvaarwensen kunnen worden vermeld. Bepaalde zaken kun je niet bij codicil regelen, zoals het benoemen van een erfgenaam, het vermaken van geldbedragen of het aanwijzen van een executeur.
- Neem duidelijk op wie welk goed krijgt, zodat daar geen onduidelijkheid over kan ontstaan.
- Bewaar het codicil op een logische, maar veilige plaats.
- Als je een testament opmaakt, herroep het codicil dan niet en/of maak een melding van het codicil.
Meer over nalatenschap
Vraag de gratis infogids aan
Hoe werkt nalaten? De infogids geeft antwoord op al je vragen.